menu  

Joods Monument Arnhem
Joods Monument Arnhem

     

     

     

     

Kaufman   Bernard

Adres: Rembrandtlaan 31

Bernard bereikte de leeftijd van 0 jaar

 

Geboorteplaats: Den Haag   geboortedatum 03-11-42

Plaats van overlijden: Sobibor   sterfdatum: 09-04-43

Beroep:

 

Bernard's verhaal

 

Meer over deze persoon? Kijk op joodsmomument.nl of zie hieronder.

 

In september 2021 zijn drie struikelstenen op dit adres gelegd. 

 

 Hieronder de toespraak die dhr. Leo Kaufman - nabestaande van de familie - hield ter gelegenheid van de steenlegging op de Rembrandtlaan:


"
Voor Leo, Hesje en Berry,

Mijn naam is Leo Kaufman en de man die met deze struikelsteen wordt herdacht was mijn oom, de broer van mijn vader. Ik ben naar hem vernoemd.

Leo was geboren in 1910 en trouwde in 1941 met Hesje van der Molen uit den Haag. Zij was toen 22 jaar en haar vader was als diamanthandelaar vanuit Antwerpen verhuisd naar den Haag.

Leo en Hesje kregen eind ’42 een zoontje, Bernard, Berry. Het was een gelukkig gezin. Ze hadden vrienden, werk, een huis, plezier. Het was een vreemde tijd, met geluk, hoop en toekomstverlangens, maar ook met grote angst. Een bezet land en beangstigende anti-joodse maatregelen.

Ze werden opgepakt eind 1942 en op 9 april 1943 vermoord in Sobibor. Leo was 31, Hesje 24 en Berry pas 6 maanden oud. Een mooi gezin met hoop en verlangen, gruwelijk weggevaagd, met opzet vermoord.

Ik heb zelf 3 kleinkinderen, van 2 en 1 jaar oud en een kleintje van één week oud. De jongste is vernoemd naar mij. En naar Leo. Zo zetten de naam en ik hoop ook de geschiedenis, zich voort.

Ik ben na de oorlog geboren, maar in ons gezin waren Leo, Hesje en Berry altijd levendig aanwezig. Mijn ouders vertelden gedetailleerd over hen, over de blijheid van hun leven, over de gruwelijkheid van hun dood.
9 april was in ons gezin altijd een verdrietige dag, de dag van hun dood. Mijn vader was dan stil, mijn moeder huilde en haalde herinneringen op. Vertelde over hen.

Ik heb mijn kinderen ook over hen verteld, maar ik merk dat deze geschiedenis voor hen toch minder persoonlijk en minder indringend wordt herinnerd. Op den duur zal deze herinnering steeds meer een geschiedenis worden, een naar verhaal.

Daarom ben ik de initiatiefnemers van deze struikelstenen erg dankbaar. Omdat ze op deze manier herinnerd blijven als tastbaar en levend gezin. Ze houden een naam, ze hadden een huis, het waren levende en levendige mensen.
Mijn oprechte dank voor de trekkers van deze stenen, Hein-Willem Leraar en de Gemeente Arnhem. Wij blijven herinneren".

Leo Kaufman

 

In het wijkblad de Penseelstreek nummer 98 (herfst 2021) doet Olga Helmigh verslag van de steenlegging voor Joodse oud-bewoners van de wijk. Over de familie Kaufman schreef  zij: 

Begin september werden er op zeven adressen in Arnhem zestien nieuwe struikelstenen geplaatst. waarvan vijf in onze wijken. De eerste legging vindt plaats bij Rembrandtlaan 31, waar bewoner en aanvrager Martin Raanhuis aan de toehoorders het verhaal vertelt van de joodse familie Kaufman, die in 1942 het huis kochten, om er vervolgens een aantal maanden later noodgedwongen in te moeten onderduiken.

 

"De hoofdcommissaris van de politie in Arnhem verzocht op 17 september 1942 de opsporing, aanhouding en voorgeleiding van Lazarus 'Leo' Kaufman en zijn echtgenote Hester. 'Hesje' van der Molen," aldus Raanhuis, tegen de zichtbaar geëmotioneerde straatbewoners en een aantal leden van Stichting Stolpersteine. "Leo en Hesje werden ervan verdacht van woonplaats te zijn veranderd, zonder daartoe de vereiste vergunning te hebben verkregen'. Met deze omschrijving werden ondergedoken joden aangeduid. De hoofdcommissaris bleek te collaboreren met de Duitsers."

Het klopte dat Leo en Hesje net waren verhuisd. Leo, geboren in 1910, verloofde zich in 1940 in Scheveningen met Hester, geboren in 1918. De ouders van Leo woonden op de Sonsbeeksingel in Arnhem. Het stel verhuisde medio 1942 van Den Haag naar Arnhem. Hesje werkte als diamantbewerkster en Leo was koopman. In november 1942 werd hun zoontje Bernard geboren, vernoemd naar de vader van Leo. Enkele maanden later werd het gezin ontdekt door de nazi's en weggevoerd. Op 9 april 1943 werden ze vermoord in vernietigingskamp Sobibor.

Raanhuis vertelt: "Elias van der Molen en Roosje van der Molen, de ouders van Hester,  overleefden de oorlog ook niet. Zij werden eveneens vermoord in Sobibor. Toen de vader van Leo na de oorlog in 1945 hoorde dat zijn zoon, schoondochter en kleinzoon waren vermoord, maakte hij in juli van dat jaar een einde aan zijn leven." Raanhuis houdt even stil. Dan vervolgt hij: "lk hoop dat de plaatsing van de stenen eraan bij zal dragen dat hun namen niet vergeten worden."

 

Na de toespraak van Raanhuis is het woord aan een nabestaande van de tamilie Kaufman: Leo Kaufman. Hij is vernoemd naar zijn oom, de broer van zijn vader. 

 

Kaufman: "Mijn vader was ieder jaar op 9 april heel stil. Mijn moeder huilde veel. lk ben opgegroeid met de verhalen van mijn ouders over Leo, Hesje en Bernard. Het was een heel gelukkig en vrolijk gezin, vol hoop en verlangen. Tegelijkertijd was er de angst en de dreiging van een bezet land en anti-Joodse maatregelen"

Hij vindt het fijn dat hun namen nu zichtbaar zijn op de Rembrandtlaan. "Het is een teken dat ze geleefd hebben, dat ze een zoon hadden, dat ze in dit huis hebben gewoond, hoe kort het ook was." 

 

Na de toespraken wordt de plechtigheid afgesloten met de Kaddisj, een joods gebed waarin Gods naam wordt geheiligd en die onder meer wordt uitgesproken bij het begraven en herdenken van overledenen.

 

 


 


Kaufman   Bernard

Adres: Rembrandtlaan 31

Bernard bereikte de leeftijd van 0 jaar

 

Geboorteplaats: Den Haag   geboortedatum 03-11-42

Plaats van overlijden: Sobibor   sterfdatum: 09-04-43

Beroep:

 

Bernard's verhaal

 

Meer over deze persoon? Kijk op joodsmomument.nl of zie hieronder.

 

In september 2021 zijn drie struikelstenen op dit adres gelegd. 

 

 Hieronder de toespraak die dhr. Leo Kaufman - nabestaande van de familie - hield ter gelegenheid van de steenlegging op de Rembrandtlaan:


"
Voor Leo, Hesje en Berry,

Mijn naam is Leo Kaufman en de man die met deze struikelsteen wordt herdacht was mijn oom, de broer van mijn vader. Ik ben naar hem vernoemd.

Leo was geboren in 1910 en trouwde in 1941 met Hesje van der Molen uit den Haag. Zij was toen 22 jaar en haar vader was als diamanthandelaar vanuit Antwerpen verhuisd naar den Haag.

Leo en Hesje kregen eind ’42 een zoontje, Bernard, Berry. Het was een gelukkig gezin. Ze hadden vrienden, werk, een huis, plezier. Het was een vreemde tijd, met geluk, hoop en toekomstverlangens, maar ook met grote angst. Een bezet land en beangstigende anti-joodse maatregelen.

Ze werden opgepakt eind 1942 en op 9 april 1943 vermoord in Sobibor. Leo was 31, Hesje 24 en Berry pas 6 maanden oud. Een mooi gezin met hoop en verlangen, gruwelijk weggevaagd, met opzet vermoord.

Ik heb zelf 3 kleinkinderen, van 2 en 1 jaar oud en een kleintje van één week oud. De jongste is vernoemd naar mij. En naar Leo. Zo zetten de naam en ik hoop ook de geschiedenis, zich voort.

Ik ben na de oorlog geboren, maar in ons gezin waren Leo, Hesje en Berry altijd levendig aanwezig. Mijn ouders vertelden gedetailleerd over hen, over de blijheid van hun leven, over de gruwelijkheid van hun dood.
9 april was in ons gezin altijd een verdrietige dag, de dag van hun dood. Mijn vader was dan stil, mijn moeder huilde en haalde herinneringen op. Vertelde over hen.

Ik heb mijn kinderen ook over hen verteld, maar ik merk dat deze geschiedenis voor hen toch minder persoonlijk en minder indringend wordt herinnerd. Op den duur zal deze herinnering steeds meer een geschiedenis worden, een naar verhaal.

Daarom ben ik de initiatiefnemers van deze struikelstenen erg dankbaar. Omdat ze op deze manier herinnerd blijven als tastbaar en levend gezin. Ze houden een naam, ze hadden een huis, het waren levende en levendige mensen.
Mijn oprechte dank voor de trekkers van deze stenen, Hein-Willem Leraar en de Gemeente Arnhem. Wij blijven herinneren".

Leo Kaufman

 

In het wijkblad de Penseelstreek nummer 98 (herfst 2021) doet Olga Helmigh verslag van de steenlegging voor Joodse oud-bewoners van de wijk. Over de familie Kaufman schreef  zij: 

Begin september werden er op zeven adressen in Arnhem zestien nieuwe struikelstenen geplaatst. waarvan vijf in onze wijken. De eerste legging vindt plaats bij Rembrandtlaan 31, waar bewoner en aanvrager Martin Raanhuis aan de toehoorders het verhaal vertelt van de joodse familie Kaufman, die in 1942 het huis kochten, om er vervolgens een aantal maanden later noodgedwongen in te moeten onderduiken.

 

"De hoofdcommissaris van de politie in Arnhem verzocht op 17 september 1942 de opsporing, aanhouding en voorgeleiding van Lazarus 'Leo' Kaufman en zijn echtgenote Hester. 'Hesje' van der Molen," aldus Raanhuis, tegen de zichtbaar geëmotioneerde straatbewoners en een aantal leden van Stichting Stolpersteine. "Leo en Hesje werden ervan verdacht van woonplaats te zijn veranderd, zonder daartoe de vereiste vergunning te hebben verkregen'. Met deze omschrijving werden ondergedoken joden aangeduid. De hoofdcommissaris bleek te collaboreren met de Duitsers."

Het klopte dat Leo en Hesje net waren verhuisd. Leo, geboren in 1910, verloofde zich in 1940 in Scheveningen met Hester, geboren in 1918. De ouders van Leo woonden op de Sonsbeeksingel in Arnhem. Het stel verhuisde medio 1942 van Den Haag naar Arnhem. Hesje werkte als diamantbewerkster en Leo was koopman. In november 1942 werd hun zoontje Bernard geboren, vernoemd naar de vader van Leo. Enkele maanden later werd het gezin ontdekt door de nazi's en weggevoerd. Op 9 april 1943 werden ze vermoord in vernietigingskamp Sobibor.

Raanhuis vertelt: "Elias van der Molen en Roosje van der Molen, de ouders van Hester,  overleefden de oorlog ook niet. Zij werden eveneens vermoord in Sobibor. Toen de vader van Leo na de oorlog in 1945 hoorde dat zijn zoon, schoondochter en kleinzoon waren vermoord, maakte hij in juli van dat jaar een einde aan zijn leven." Raanhuis houdt even stil. Dan vervolgt hij: "lk hoop dat de plaatsing van de stenen eraan bij zal dragen dat hun namen niet vergeten worden."

 

Na de toespraak van Raanhuis is het woord aan een nabestaande van de tamilie Kaufman: Leo Kaufman. Hij is vernoemd naar zijn oom, de broer van zijn vader. 

 

Kaufman: "Mijn vader was ieder jaar op 9 april heel stil. Mijn moeder huilde veel. lk ben opgegroeid met de verhalen van mijn ouders over Leo, Hesje en Bernard. Het was een heel gelukkig en vrolijk gezin, vol hoop en verlangen. Tegelijkertijd was er de angst en de dreiging van een bezet land en anti-Joodse maatregelen"

Hij vindt het fijn dat hun namen nu zichtbaar zijn op de Rembrandtlaan. "Het is een teken dat ze geleefd hebben, dat ze een zoon hadden, dat ze in dit huis hebben gewoond, hoe kort het ook was." 

 

Na de toespraken wordt de plechtigheid afgesloten met de Kaddisj, een joods gebed waarin Gods naam wordt geheiligd en die onder meer wordt uitgesproken bij het begraven en herdenken van overledenen.

 

 


 


 

Locatie Joods Monument Arnhem:
Kippenmarkt/Jonas Daniël Meijerplaats